Ырық бітік

Тәңіршілдік
Орта Азия, Еуразия даласы, ішінара Сібір, Шығыс Азия өңірлерінің тархи төл сенімі
Шын Құдайы құдірет
Тәңір
Деректер
Түркі мифологиясы Көшпенділер мифологиясы
Тәңіршіл қозғалыстар
Тәңірі сенімі Түркі тәңіршілдігі Табиғат
Тұлғалар
Асқар Ақаев Нихал Атсыз Шагдарын Бира Григорий Гуркин Дастан Сарығұлов Олжас Сүлейменов Чинаагийн Галсан
Жазбалар
Білге қаған және Тоныкөк ескерткіштері Ырық бітік Көне түркі жазбалары
Киелі жерлер
Хантәңірі шыңы Бурхан Халдун Тәңір тауы Отгонтэнгэр Жеңіс шыңы Оқжетпес Қарқаралы Сырдария Овоо
Топонимдер
Хан Тәңірі Тәңір тауы Тәңірі шөлі
к т ө

Ырық бітік (Ïrq bitig, Ырқ битиг, The Book of Omens — Нышан кітабы) — шамамен IX ғ түркі бітігімен жазылған кітап. Ұйғыр қағандығы кезінде жазылған деп есептеледі. Өлшемі 13,75 х 8,75 см. Кітаптың басы мен аяғында қытайша Будда дініне арналған өлең жазылған. Қалған 58 бетте түркі бітік қағаз бетіне сиямен жазылған.

1907 ж А. Стейн Могао Үңгіріндегі мешіт қызметкерінен басқа қолжазбалармен бірге сатып алған. Қолжазба қазіргі Қытайдағы Гансу ауданының Дүнхуаң деген жерінен табылған. Қазір Британ музейінде (Лондон) сақтаулы. Коды: Or. 8212/161.

Алғаш ғылыми зерттеуін В. Томсен жасады. 1951 ж. орыс түркологы С. Малов транскрипциясы мен орыс тіліне аудармасын жасады.

• Thomsen V., Dr. M. A. Stein Manuscripts in Turkish «Runic» Script from Miran and Tun-huang — 1912. — P. 181—227.
• Малов С. Е. Памятники древнетюрской письменности. Тексты и исследования. — 1951. — P. 80 — 92.
• А. В. Преловский Каменные письмена. Древнетюркская поэзия VI—XII веков — Новый ключ, 2005. — ISBN 5-7082-0147-9.
• Кляшторный С. Г. Манихейский мотив в древнетюркской «Книге предзнаменований» — Издательская фирма «Восточная литература» РАН, 2006.
• Книга уйгурских шаманов «Ырк Битиг».

• The International Dunhuang Project сайтынан Or.8216/161 кодымен іздегенде осы қолжазбаның сапалы суретін көруге болады Мұрағатталған 20 шілденің 2011 жылы.
• Көне түрік тіліндегі мәтін, латынша транскрипциясы мен қазақ тіліндегі аудармасы
• Транслитерациясы мен ағылшынша аудармасы

Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.